همانطور که میدانید رشد روانی و ذهنی کودکان همانند رشد جسمانی آن ها بسیار مهم و قابل توجه است. از این رو بسیاری از والدین دغدغه این را دارند که کودکشان از رشد روانی و ذهنی کاملی برخوردار باشند.
بسیاری از دوره های سنی حساسی برای کودکان و نوجوانان وجود دارد که میتواند منجر به بروز اختلالات روانی در کودک شود. والدین با تشخیص این اختلالات و مشکلات در قدم اول باید به یک مشاور کودک و نوجوان مراجعه کنند سپس با او همراهی های لازم را انجام دهند تا مشکلات و یا اختلالات به وجود آمده کودکشان حل شود و به دنبال آن رشد ذهنی و روانی آن ها نیز تکامل یابد.
در اصل از مهم ترین اهداف مشاور کودک و نوجوان درمان و کاهش این اختلالات در کودک و نوجوان است.
در واقع مشاور کودک و نوجوان این وظیفه را دارد که به والدین در رشد و تکامل فرزندانشان یاری دهند و به درمان و رفع اختلالات و مشکلات او بپردازند.
ما در این مقاله سعی کردیم شما را با مشاور کودک و نوجوان، اهداف مشاور کودک و نوجوان و مواردی که مشاور باید درمان کند، آشنا کنیم.
مشاور کودک و نوجوان
مشاور کودک و نوجوان در ابتدا سعی میکند با ایجاد فضایی امن، خصوصی و راحت برای کودکان و نوجوانان و یا حتی برای خانواده های آن ها ایجاد کنند تا بتوانند به راحتی دغدغه ها، مشکلات و افکار خود را بیان کنند.
اهداف مشاور کودک و نوجوان برای ایجاد این فضا این است که بتوانند افکار کودک و خانواده را با معیار های روان درمانی تطابق دهند و در صورت مشاهده مشکل به درمان آن ها بپردازند. زیرا بسیاری از اختلالات زمینه ساز بیماری های بسیار شدید تری در بزرگسالی کودک می پردازد.
بنابراین مشاور کودک و نوجوان با دانش کافی و تخصص بالا به دنبال کسب اطلاعات کافی ابتدا به تشخیص اختلالات و سپس به درمان هر یک از آنها می پردازد تا از بروز مشکلات در آینده فرد جلوگیری کند و به دنبال افزایش کیفیت زندگی کودک می باشند.
مشاور کودک و نوجوان به والدین کمک می کند تا نگرانی ها و مشکلات پیش آمده در رشد شناختی، عاطفی و اجتماعی کودک و نوجوان شان را ابتدا کشف و سپس یا انجام روند درمانی سعی میکنند تا این احساسات سردرگمی، استرس و دیگر افکار آسیب زا را در آن ها شناسایی کنند.
این جلسات درمانی گاه به صورت تکی و گاهی هم با حضور خانواده کودک و نوجوان انجام میشود.
آشنایی با مشاوره کودک و نوجوان
برای آشنایی دقیق و کامل تر با شاخه مشاوره کودک و نوجوان، می توانید بر روی آیکون بالا کلیک کنید.
زمان مراجعه به مشاور کودک و نوجوان
به طور کلی مشاور کودک و نوجوان هر اتفاقی که منجر به آشفتگی و اضطراب اجتماعی میشود و یا هر اختلالی که بهداشت روان کودک و نوجوان را تحت تاثیر قرار میدهند را درمان میکنند. اهداف مشاور کودک و نوجوان تشخیص مشکلات و سپس کمک به آن ها است.
امروزه مشکلات بسیار رایجی وجود دارد که توانسته زمینه ساز به وجود آمدن اختلالات در کودک و نوجوان شود. در ادامه به برخی از موضوعات رایج که باعث مراجعه به مشاور کودک و نوجوان شده را شرح می دهیم:
- آزار جنسی، عاطفی و جسمی کودک
- جابجایی هایی مکانی (به عنوان مثال تغییر مدرسه، خانه، خانواده، شهر و…)
- سوءمصرف یا اعتیاد به مواد مخدر در خانواده
- طلاق والدین
- شرایط غمگین مرگ یکی از عزیزان، حیوان خانگی، دوستان و…
- تجربه حادثه های خطرناک
- بروز اختلالات خاص سلامت روان و پریشانی روانی (به عنوان مثال اضطراب و افسردگی)
- زورگویی
شاید با مطالعه موارد بالا فکر کنید که فرزند شما هیچیک از این تجربیات را نداشته و رفتارهای پرخاشگرانه یا دیگر رفتارهای او طبیعی است.
اما این تفکر کاملاً اشتباه است. امروزه با گسترش روابط و پیشرفت تکنولوژی، عوامل جدیدی برای بروز اختلالات عاطفی و روانی در کودکان و نوجوانان ایجاد شده که ممکن است شما از آنها آگاه نباشید.
برای مثال، بسیاری از بازیهایی که در شبکههای اجتماعی رواج یافتهاند، نمونهای بارز از این مشکلات هستند.
بنابراین شما باید در مقابل اختلالات کودک و نوجوان خود ابتدا با علائم و نشانه های بروز این اختلالات آشنا شوید و سپس به مشاور کودک و نوجوان برای حل آن ها مراجعه بفرمایید
چگونه تشخیص دهیم فرزندمان به مشاوره نیاز دارد؟
گاهی کودک و یا نوجوان فاصله زیادی با رفتار و یا شخصیت خود میگیرند. به همین خاطر ممکن است بسیاری از کار هایی را انجام دهند که تفاوت زیادی با سن و سال او داشته باشد.
در ادامه میخواهیم نشانه های رایج وجود اختلالات را در کودک و نوجوان را معرفی کنیم این علائم می تواند بسیار شدید و یا بسیار خفیف باشد. این نشانه ها شامل موارد زیر است:
- وجود پرخاشگری بدون دلیل در رفتار کودک و نوجوان
- عدم کنترل ادرار در کودک و نوجوان
- مصرف الکل، مواد مخدر یا اعتیاد در کودک و نوجوان
- شکایت زیاد از بیماری یا درد جسمی (با وجود گزارش سالم از یک متخصص پزشکی)
- انجام یا تلاش برای آسیب به خود، مانند: بریدن دست خود
- نگرانی و اضطراب مداوم
- کناره گیری از فعالیت هایی که کودک و نوجوان شما قبلا با عشق و علاقه انجام میداد
- کاهش چشمگیر و ناگهانی اشتها یا کاهش شدید وزن کودک و نوجوان
- انجام تکراری رفتارهایی به صورت روتین و زیاد، مانند شستن دست
- پاسخ به شنیدن صداهایی در ذهنش
- خلوت کردن و تنها نشستن در اکثر اوقات یا انتخاب داوطلبانه انزوای اجتماعی
- مشکل سازگاری با موقعیت های اجتماعی یا موقعیت های جدید در کودک و نوجوان
- دیدن کابوس های مکرر، داشتن ترس های شبانه، مشکلات خواب
- افت تحصیلی ناگهانی در کودک و نوجوان
- داشتن ایده یا افکار خودکشی
اهداف مشاور کودک و نوجوان
اهداف مشاور کودک و نوجوان بنابر نوع مشکل یا اختلال فرد مراجع مشخص میشود و برای هر فرد با فرد دیگر متفاوت است.اما اغلب اهداف مشاور کودک و نوجوان تمرکز بر روی جنبه های مختلف زندگی کودک است که ممکن است این جنبه های مختلف بر روی رشد و سلامت روان فرد تاثیر جدی بگذارند.
به طور کلی هدف مشاور کودک و نوجوان، کمک به کودک و یا نوجوان برای آموزش تکنیک ها و روش هایی است که کودک و یا نوجوان بتواند برای برای هر چالشی که در زمان حال یا آینده ممکنه رخ دهد آماده باشد.
کنار آمدن با موقعیت های چالش برانگیز که میتواند احساسات کودک و یا نوجوان را تحت تاثیر قرار دهد، از اهداف مشاور کودک و نوجوان است. برخی از این موقعیت های چالش برانگیز به صورت زیر است:
- اضطراب
- آسیب شدید
- اندوه شدید
- تغییرات و جابجایی های مکانی
- اعتماد به نفس و یا عزت نفس پایین
این موارد برخی از موقعیت های حساس فرد است که مشاوره کودک و نوجوان بر اساس دانش و تجربه خود سعی میکند در رفتار کودک آن ها را جست و جو کند و در صورت تشخیص به درمان آنها بپردازد بنابراین از اهداف مهم مشاوره کودک و نوجوان آموزش راه های حل این مشکلات به کودک و نوجوان است.
ما در کلینیک روانشناسی شیوا با حضور روانشناس های با تجربه در زمینه کودک و نوجوان، توانستیم کمک بسیاری به والدین برای حل اختلالات و مشکلات کودکان و نوجوانان آنها کنیم.
